Μπουλμετιώτικα

Κυριακή 18 Οκτωβρίου 2009

Γαλατάς Πρεβέζης

-->

Σε μια τραπεζοειδή προεξοχή στις δυτικές πλαγιές του όρους Λιμπούσι με μορφολογία του εδάφους, που μαρτυρεί βίαιες γεωλογικές ανακατατάξεις είναι κτισμένο, σε υψόμετρο 180 μέτρων, το χωριό Γαλατάς.

Παλαιότερο χωριό με το ίδιο όνομα «Μπουλμέτι» ευρίσκετο σε χαμηλότερο σημείο και νοτιοδυτικά του σημερινού. Υπάρχουν βάσιμες ενδείξεις ότι το χωριό αυτό που ανήκε σχεδόν σταθερά στην Σουλιώτικη Συμπολιτεία είναι ένα από τα χωριά της περιοχής «Λάμαρης» που καταστράφηκε από τους Τουρκαλβανούς στα χρόνια των αγώνων των Σουλιωτών (1788 – 1803) μαζί με τα χωριά Ζέρλα, Μουζιάκ, Σποράτι, και Βερπέζα. (Αναφ. από Αν. Γεωργατζή στα «Χρονικά της Πρέβεζας» σελ.19 τευχ. 1ο/1959.
Το θέμα χρειάζεται να διερευνηθεί περισσότερο και να τεκμηριωθεί ιστορικά. Ίχνη του χωριού αυτού είναι τα υπολείμματα από το χάνι και η μέχρι πρότινος κόγχη Ιερού Ναού στη θέση της οποίας υπάρχει σήμερα ο νεόδμητος ναός του Αγίου Σάββα. Ο Ναός περιβάλλεται από μεγάλα βαθύσκιωτα πλατάνια και μαζί με την ομώνυμη βρύση «Σάββα» συνθέτουν ένα ειδυλλιακό τοπίο όπου μπορεί κανείς να ξεκουραστεί όταν ανηφορίζει τον δρόμο για το χωριό, Κοντά στην πηγή διασώζεται μεγάλη λιθόκτιστη δεξαμενή η οποία χρησίμευε στα χρόνια της Τουρκοκρατίας για την συγκέντρωση του ελαιοκάρπου κατά τον χειμώνα και το καλοκαίρι για το πότισμα των πέριξ περιβολιών.

Μαζί με το Ζερβό αποτελούν το Δ.Δ. Γαλατά με 400 κατοίκους ( απ.2001). Λόγω της τοπογραφίας που προσομοιάζει με εξώστη η θέα προς όλη τη Λάκα είναι απεριόριστη. Προς τον βορρά το μάτι του παρατηρητή φτάνει απρόσκοπτα μέχρι την Ολύτσικα από την θέση Τζουμπιώτα και νότια μέχρι το «Στενό» και το «Ράντο» από τις θέσεις Κυδωνιά και Παλιόκλια. Εκεί τα βουνά αφήνουν ένα άνοιγμα και ο ορίζοντας προς το νότο μεγαλώνει μαζί με τα όνειρα των νέων να ξεφύγουν από τη φτώχια. Χωροταξικά το χωριό αποτελείται από την γειτονιά πέριξ της Βρύσης (δεν υπάρχει τώρα) την Παλιόκλια και το Μεσοχώρι. Οι δύο γειτονιές στα προηγούμενα χρόνια αποτελούν τις αντίπαλες ομάδες που αγωνίζονταν στην «σκλέτζα», τη «φόλα», στις «τσούκιες» και άλλα ομαδικά παιχνίδια την περίοδο των Χριστουγέννων.

Στο Μεσοχώρι ευρίσκεται η πλακόστρωτη πλατεία με τις μυλόπετρες, απομεινάρια άλλης εποχής, το μοναδικό καφενείο, και ο ενοριακός Ναός Κοιμήσεως της Θεοτόκου με το τετραώροφο καμπαναριό (του 1823) που συναγωνίζεται στο ύψος το κυπαρίσσι πλάι του. Η Παναγία είναι τρίκλιτος θολωτή βασιλική του 1863, με ξύλινο τέμπλο του 1867 στο οποίο κυριαρχεί ως παράσταση η Άμπελος. Ο Ναός καθιερώθηκε το 1870 και είναι μερικώς ιστορημένος. Στις 15 Αυγούστου με την Εορτή της Παναγίας το χωριό πανηγυρίζει.

Σε ίση απόσταση από τους δύο συνοικισμούς (Ζερβό – Γαλατά) ευρίσκεται το παρεκκλήσι του Αϊ Νικόλα, κτίσμα του 19ου αιώνα, όπου κατά το έθιμο τα δύο χωριά συναντώνται την 3η μέρα της Λαμπρής για την λειτουργία της Αγάπης και τον Λαμπριάτικο χορό. Ο δρόμος που οδηγεί προς το Ζερβό και Ριζοβούνι είναι ιδανικός για περίπατο. Τοποθεσίες του χωριού, συνδεδεμένες με λειτουργίες του παρελθόντος, είναι: Στάνη Μάη, Γούβες του Γράβου, Αλώνι του Γράβου, Παλαιοστάνη, Τζουμπιώτα, Παλαιόμυλος, Παλιοδέση, Φτέρη ή Γράτς. Η Φτέρη ήταν το πρώτο γήπεδο όπου αγωνιζόταν η ποδοσφαιρική ομάδα του χωριού « Βικτώρια».

Κύρια απασχόληση σήμερα των κατοίκων είναι η κτηνοτροφία και η ελαιοκαλλιέργεια. Δεν είναι όμως η νοσταλγία των ξενιτεμένων αρκετή να ξαναδώσει στο χωριό την παλαιά ζωντάνια. Χρειάζεται φαντασία και δράση την οποία διαθέτουν οι νέοι που πλαισιώνουν τον Εξωραϊστικό Σύλλογο του χωριού.

Αυτό βεβαιώνεται από τις μέχρι τώρα δραστηριότητές τους, που δίνει πολλές ελπίδες, για το μέλλον του Χωριού.

Κείμενο από τον Περιβαλλοντικό - Πολιτιστικό Σύλλογο του Δήμου Θεσπρωτικού

Ι.Ναός Κοιμήσεως Θεοτόκου

Το ξυλόγλυπτο τέμπλο του ι. ναού Κοιμήσεως Θεοτόκου

Λεπτομέρειες από το ξυλόγλυπτο τέμπλο του ι. ναού Κοιμήσεως Θεοτόκου

Εικόνες απ' το ξυλόγλυπτο τέμπλο του Ι. Ν. Κοιμήσεως Θεοτόκου

Πέμπτη 15 Οκτωβρίου 2009

Τα παιγνίδια μας

Προσωρινά, για να προϊδεάσω, αλλά και για να ερεθίσω κάποιους να συνδράμουν στην προσπάθεια, αναρτώ στον ιστότοπό μου τίτλους και περιγραφές παιχνιδιών του χωριού μου. Πρόθεσή μου είναι να βιντεοσκοπηθεί ο τρόπος παιξίματος του καθενός και να αναρτηθεί, προτού ο χρόνος που κυλάει αδυσώπητος τα σβήσει κι απ' τη μνήμη μας. Αναμείνατε …

Εισαγωγή

Πριν το ξεκίνημα των περισσότερων παιγνιδιών, προηγούνταν η «κουρμπανιά». Μια διαδικασία στην οποία εφαρμοζόταν κατά κάποιο τρόπο η αρχή της πλειοψηφίας. Χρησιμοποιούνταν για να οριστεί δημοκρατικά «ποιος θα τα φυλάει», ποιοι θα μοιράσουν ομάδες κλπ.

Το ρόλο στη διαδικασία αυτή τον είχαν οι παλάμες των χεριών. Όλοι οι παίχτες ακουμπούσαν το ένα χέρι τους στο κέντρο του νοητού κύκλου που είχε σχηματιστεί από το σώμα τους, στο ύψος της μέσης τους, με το κάτω μέρος της παλάμης να «κοιτάζει» προς το έδαφος. Στη συνέχεια, λέγοντας τη λέξη «κουρμπανιά», και στο τελείωμά της, στο «-νιά», δηλαδή, έφερναν το χέρι τους μπρος στο στήθος με το εσωτερικό των παλαμών να κοιτάζει προς τα πάνω ή προς τα κάτω. Μετριούνταν το σύνολο των παλαμών που κοίταζαν προς την ίδια κατεύθυνση και «έβγαιναν», δηλαδή κέρδιζαν όσοι ήταν με την πλειοψηφία. Αφού «έβγαιναν» οι περισσότεροι, το ίδιο συνεχιζόταν μέχρι να έμεναν τρεις παίκτες. Αν έμεναν αντί για τρεις δύο, χρησιμοποιούνταν ένας βοηθητικός από αυτούς που ήδη είχαν «βγει». Από τους δύο έβγαινε εκείνος του οποίου η κατεύθυνση της παλάμης του ήταν ίδια με αυτή του βοηθητικού.

Εκτός από την «κουρμπανιά» χρησιμοποιούνταν για τον ίδιο λόγο και τα «ποδαράκια». Δύο παίκτες έβαζαν «ποδαράκια», δηλαδή συνεχόμενες πατημασιές, ξεκινώντας από αντίθετη κατεύθυνση, συνήθως από μία πατημασιά ο καθένας τη φορά, μέχρι να συναντηθούν και να πατήσει ένας το πόδι του άλλου. Εδώ όταν πλησίαζαν προς το πάτημα και υπολόγιζαν ότι με την επόμενη ή τις επόμενες κινήσεις θα κινδύνευαν, χρησιμοποιούσαν το μισό πάτημα ή και άλλες μικρότερες κινήσεις, για να το αποφύγουν.

Ακόμη τα στιχάκια:
«Ανέβηκα σε μια μηλιά και είδα ένα γουρούνι
το κοίταξα καλά καλά και μου΄φαγε (μου 'μοιαζε στη) τη μούρη.
Γω γω γω, συ συ συ.
Τώρα τα φυλάς εσύ!»
και

«Ένα δύο τρία, πήγα στην Κυρία
μου ‘δωσε ένα μήλο
μήλο δαγκωμένο
το ‘δωσα στην κόρη
έκανε αγόρι
το ‘βγαλε Θανάση
σκούπα και φαράσι».

Για το παιγνίδι της «σκλέντζας» χρησιμοποιούνταν το «σιούκερ-μπούκερ-αμήν». Ήταν μια διαδικασία κατά την οποία με τη σειρά οι αρχηγοί των ομάδων χρησιμοποιώντας τη σκλέντζα, το μεγάλο ξύλο, τοποθετούσαν τις παλάμες τους περιμετρικά της. Αυτός που η σειρά του τον έφερε να κρατάει την πάνω άκρη της σκλέντζας, προσπαθούσε μα την κρατήσει σφιχτά, γιατί ο άλλος προσπαθούσε να του ρίξει τη σκλέντζα από το χέρι, χτυπώντας τη με το σκλεντζούρι.

Σε περίπτωση που σε ομαδικά παιχνίδια υπήρχε μονός αριθμός παικτών, για τον τελευταίο που περίσσευε και δεν επιλέγονταν για κάποια ομάδα ορίζονταν «απ' όλο μια μεριά», δηλαδή το μισό χρόνο του παιγνιδιού με την μία ομάδα και τον άλλο μισό με την άλλη.

Τα παιχνίδια που θυμάμαι να παίζονταν στο χωριό μου, τα χρόνια που ήμουν παιδί, ήταν τα εξής:

1. Το Κρυφτό

2. Ο κουτσοτενεκές

Είναι στον τρόπο παιξίματος ίδιο με το κρυφτό. Η διαφορά τους είναι στον «τενεκέ». Σ’ ένα μεταλλικό κουτί δηλαδή, που υποκαθιστά το μέρος που «τα φυλάμε» στο κρυφτό. Το κουτί τοποθετείται σ’ ένα σημείο, π.χ. στο κέντρο της πλατείας, μέσα σ’ έναν κύκλο. Όταν αρχίζει το παιχνίδι, αυτός που τα φυλάει κάθεται στον κύκλο, ενώ ένας από τους άλλους κλωτσάει με τρεις δυνατές κλωτσιές το κουτί όσο μακριά από τον κύκλο μπορεί. Ο χρόνος που μεσολαβεί από τη στιγμή που θ’ αρχίσει να μαζεύει το κουτί αυτός που τα φυλάει μέχρι να το τοποθετήσει στο κέντρο του κύκλου είναι ο χρόνος δίνεται στους άλλους να κρυφτούν. Στη συνέχεια αρχίζει το ψάξιμο. Καθέναν που βρίσκει τρέχει και πατάει το κουτί, πριν προλάβει ο άλλος, γιατί αλλιώς τα ξαναφυλάει. Επίσης τα ξαναφυλάει και όταν βγει κανείς απ’ τους κρυμμένους και κλωτσήσει μακριά απ’ τον κύκλο το κουτί τρεις φορές, χωρίς να τον αντιληφθεί, ενώ ψάχνει για τους άλλους. Αυτή είναι η περίπτωση της «ξελευτεριάς», γιατί τα ξαναφυλάει πάλι για όλους, άσχετα αν μέχρι εκείνη τη στιγμή έχει βρει τους περισσότερους ή και όλους πλην ενός. Το παιχνίδι δηλαδή, ξαναρχίζει.

3. Το κυνηγητό

4. Μάρμαρο

5. Δεντράκι

6. Σημαία

7. Μαντιλάκι

Το μαντιλάκι είναι ένα παιχνίδι που παίζεται με έξι ή παραπάνω παιδιά. Για να παίξεις αυτό το παιχνίδι χρειάζεσαι ένα μαντίλι.
Σχεδιάζουμε έναν κύκλο στη μέση και δύο γραμμές, μία δεξιά και μία αριστερά. Σκοπός του παιχνιδιού είναι να καταφέρεις να πάρεις το μαντίλι από το κέντρο. Τα παιδιά χωρίζονται σε δύο ομάδες. Κάθε παιδί από την κάθε ομάδα έχει έναν αριθμό. Ο κάθε παίκτης προσπαθεί να πάρει το μαντίλι από το κέντρο χωρίς να τον πιάσει ο αντίπαλός του. Αν τον πιάσει, ο πόντος είναι του αντιπάλου. Αν όμως ο αντίπαλος περάσει τη γραμμή του ο πόντος είναι δικός του. Το παιχνίδι κερδίζει η ομάδα που έχει τους περισσότερους πόντους.

8. Μπίλιες

Ξεκινώντας, χωριζόμαστε σε ομάδες. Σε ένα ομαλό έδαφος ανοίγουμε με έναν βώλο μία τρύπα λίγο μεγαλύτερο από αυτούς που θα χρησιμοποιήσουμε στο παιχνίδι και μία γραμμή, όπως φαίνεται στο σχήμα.

Ένας από κάθε ομάδα παίρνει θέση στη νοητή παράλληλη γραμμή προς τη γραμμή που τραβήξαμε στο χώμα, η οποία περνάει από την τρύπα και ρίχνει το βώλο του προς τη χαραγμένη γραμμή. Αυτού που ο βώλος θα πάει πιο κοντά στη γραμμή η ομάδα θα παίξει πρώτη.

Ρίχνονται οι βώλοι από τη γραμμή, προσπαθώντας να σταματήσουν όσο γίνεται πιο κοντά στην τρύπα. Η επόμενη προσπάθεια είναι να βάλει ένας παίχτης το βώλο του στην τρύπα, για να έχει τους πρώτους δέκα πόντους. Οι αντίπαλοι προσπαθούν να αποτρέψουν αυτή την ενέργεια, χτυπώντας με τους βώλους τους, τους βώλους των αντιπάλων που πιθανολογούν ότι μπορεί να βάλουν το βώλο τους στην τρύπα.

Κάθε χτύπημα παίχτη που η ομάδα του δεν έχει βάλει το βώλο στην τρύπα είναι χωρίς βαθμούς και επιτρέπεται μόνο μια προσπάθεια, ενώ κάθε χτύπημα παίχτη που η ομάδα του έχει βάλει το βώλο στην τρύπα μετράει δέκα βαθμούς και όσο είναι εύστοχος συνεχίζει να σημαδεύει τους βώλους των αντιπάλων, μέχρι να φτάσει η ομάδα συνολικά στους εκατό βαθμούς (συνήθως αυτό είναι το όριο), οπότε και χρεώνει την αντίπαλη ομάδα, την ηττημένη, με μία τσιμπούρα.

Μια δύσκολη παραλλαγή του παιχνιδιού είναι μέχρι να μπει ο τελευταίος δέκα, μέχρι δηλαδή να κατορθώσει και ο τελευταίος να βάλει την μπίλια του στην τρύπα, παίρνοντας τους δέκα πρώτους βαθμούς. Φυσικά εδώ δεν μετράνε οι βαθμοί μέχρι το εκατό, αλλά έως όπου φτάσουν.

9. Ποταμάκι

10. Η Γουρούνα

Υλικά: Ένα κουτί

Σκόπια (όσα και οι παίχτες)

Είναι ένα παιγνίδι, που αν δεν προσέχουμε γίνεται επικίνδυνο, πιο πολύ για τα πόδια, αλλά και για τα άλλα μέλη του σώματός μας.

Πριν αρχίσει το παιχνίδι, φτιάχνουμε μια μεγάλη τρύπα, λίγο μεγαλύτερη από το κουτί που θα χρησιμοποιήσουμε, και γύρω απ’ αυτή άλλες πιο μικρές (όσοι είναι οι παίχτες πλην μία που είναι η μάνα. Π.χ αν είναι 7 οι παίχτες φτιάχνουμε 6 μικρές τρύπες και μία μεγάλη για τη μάνα). Όλοι στο παιγνίδι αυτό κρατούν σκόπια. Αφού βγει με την «κουρμπανιά» ο «άτυχος» του παιγνιδιού, ένας από τους άλλους με το σκόπι του χτυπάει τρεις φορές δυνατά το τοποθετημένο στην άκρη της τρύπας κουτί, και το στέλνει μακριά. Από δω και πέρα ο καθένας πιάνει μια τρύπα, όπου μέσα σ’ αυτή τοποθετεί το σκόπι του. Ο «άτυχος» προσπαθεί να φέρει με το σκόπι του το κουτί στην κεντρική τρύπα, την τρύπα της γουρούνας, ενώ οι άλλοι επιδιώκουν να τον εμποδίσουν, χτυπώντας το κουτί και στέλνοντάς το μακριά. Δεν πρέπει όμως να προλάβει να βάλει, αυτός που τα φυλάει, το σκόπι του στην τρύπα, που ήταν αυτός, που χτύπησε το κουτί, γιατί τότε θα βγει από μάνα της γουρούνας και θα τα φυλάξει αυτός που έχασε.

Η πονηριά του παιγνιδιού είναι το ότι όταν κάποιος προσπαθεί να αποτρέψει τη μάνα του παιγνιδιού να βάλει τη γουρούνα στην τρύπα της, κάποιος άλλος να του βάλει το σκόπι του στην τρύπα του και έτσι τότε η μάνα ή ο άλλος παίχτης πρέπει να προλάβουν να βάλουν το σκόπι τους, για όφελός τους, στην κενή τρύπα του «πονηρού» συμπαίκτη τους.

Σχήμα

11. Πατώ

Το παιχνίδι αυτό το συναντάμε και σε διάφορες παραλλαγές στα διπλανά χωριά.

Με την απόφαση να παίξουμε αυτό το παιχνίδι, ψάχνουμε για ένα ομαλό μέρος.

Τραβάμε πέντε γραμμές παράλληλες και έτσι σχηματίζονται τέσσερις διάδρομοι (Σχήμα 2)

Απαραίτητη για το παιχνίδι είναι μια κυκλική πλάκα διαμέτρου 7 έως 10 εκ. περίπου.

Ο πρώτος παίχτης από τη θέση Α ρίχνει την πλάκα στον πρώτο διάδρομο. Στη συνέχεια με το ένα πόδι (κουτσό) πηδάει τον πρώτο διάδρομο και συνεχίζει με τον ίδιο τρόπο έως τον τέταρτο, όπου στέκεται σε στάση προσοχής. Ύστερα πάλι με τρόπο κουτσό επιστρέφει στο πρώτο διάδρομο όπου με το πόδι στο οποίο στέκεται κουτσό σπρώχνει την πλάκα να βγει έξω από το διάδρομο προς τη θέση εκκίνησης (Α). Πάλι από τη θέση Α ρίχνει με το χέρι την πλάκα στο δεύτερο διάδρομο. Με κουτσό πατάει στον πρώτο διάδρομο, πηδάει το δεύτερο στον οποίο βρίσκεται η πλάκα, και συνεχίζει όπως την πρώτη φορά. Επιστρέφοντας, σπρώχνει την πλάκα από το δεύτερο διάδρομο στον πρώτο και από ΄κει έξω προς το χώρο εκκίνησης. Το ίδιο γίνεται και με τον τρίτο διάδρομο. Όταν ρίξει την πλάκα στον τέταρτο διάδρομο δεν πηδάει κανέναν άλλον αλλά σπρώχνει την πλάκα με το πόδι στήριξης προς έναν έναν στους άλλους διαδρόμους έως να τη βγάλει στο χώρο εκκίνησης. Μέχρι εδώ δεν επιτρέπεται, για να μη χάσει ο παίχτης τη σειρά του, τόσο στο ρίξιμο της πλάκας σε κάθε έναν διάδρομο όσο και στο σπρώξιμό της με το πόδι να μην πατήσει σε καμία γραμμή.

Στη συνέχεια η πλάκα ρίχνεται στη θέση Β. Είναι το -έξω (α)πηδητό. Ακολουθείται η ίδια διαδικασία και όταν φτάνει στον τρίτο διάδρομο πηδάει τον τέταρτο και προσπαθεί να βρεθεί κοντά την πλάκα όπου την σπρώχνει με το πόδι στήριξης στον τρίτο διάδρομο, στο δεύτερο, στον πρώτο και τέλος έξω.

Η τελευταία φάση είναι ίδια με την προηγούμενη μόνο που το σπρώξιμο γίνεται από τη Β θέση προς την Α μονοκόμματα και επιστρέφει με κουτσό, πηδώντας τον τέταρτο διάδρομο και πατώντας έναν έναν τους υπόλοιπους μέχρι τη θέση Α.

Αυτός που θα καταφέρει, με όσες προσπάθειες χρειαστεί, να τερματίσει επιτυχώς όλες τις φάσεις του παιχνιδιού, χρεώνει τον αντίπαλό του με μία τσιμπούρα, με δύο επιτυχείς προσπάθειες δύο τσιμπούρες κ.ο.κ.

Μια δύσκολη παραλλαγή του παιχνιδιού είναι το ακούνητο. Η προσπάθεια δηλαδή του παίχτη να πατάει μόνο μια φορά τον κάθε διάδρομο, χωρίς δηλαδή να κουνιέται σε ρυθμό κουτσό έτσι ώστε να βρει την κατάλληλη θέση για να σπρώξει την πλάκα. Δύο οι κινήσεις δηλαδή σε κάθε διάδρομο, μία η προσγείωση σ΄αυτόν σε ρυθμό κουτσό και η άλλη το σπρώξιμο της πλάκας προς τον προηγούμενο διάδρομο.

12. Φόλα

13. Σκλέτζα

Υλικά: 1 σκλέντα (ένα ξύλο –σκόπι- 70-80 εκ. μήκος στο πάχος του μπαστουνιού) και

1 σκλεντζούρι (ένα ξύλο 30-35 εκ. μήκος και πάχος κατά τι λιγότερο από τη

σκλέντζα)

Ανοίγεται μια τρύπα σε σχήμα βάρκας.

Οι παίχτες χωρίζονται σε δύο ομάδες και αφού «τα βγάλουν» η ομάδα που «βγήκε» και παίζει πρώτη βάζει τη δική της σειρά στους παίχτες της και παίρνει θέση πίσω από την τρύπα, ενώ η άλλη ομάδα απλώνεται στο αντίθετο μέρος. Ο πρώτος παίχτης βάζει το σκλεντζούρι κάθετα στην τρύπα, παίρνει τη σκλέντζα και το σπρώχνει με δύναμη, προσπαθώντας να το στείλει όσο πιο μακριά μπορεί, αλλά και να μην το πιάσουν οι αντίπαλοι πριν πέσει στο έδαφος. Στη συνέχεια τοποθετεί τη σκλέντζα κάθετα στην τρύπα, όπως το σκλεντζούρι πριν. Ένας από την αντίπαλη ομάδα παίρνει το σκλεντζούρι και προσπαθεί να χτυπήσει τη σκλέντζα. Αν το καταφέρει ο κάτοχος της σκλέντζας χάνει τη σειρά του. Αν δεν το καταφέρει ο παίχτης τοποθετεί το σκλεντζούρι μέσα στην τρύπα έτσι ώστε ένα τμήμα του να εξέχει. Το χτυπάει με τη σκλέντζα στο σημείο που εξέχει και αφού αυτό αναπηδήσει προσπαθεί να το ξαναχτυπήσει με τη σκλέντζα και να το στείλει προς το μέρος της αντίπαλης ομάδας (στρέξιμο). Από εκεί που έπεσε το σκλεντζούρι προσπαθεί πάλι να το σηκώσει με τη σκλέντζα και να το ξαναστείλει πιο μακριά. Γίνονται από την αρχή συνολικά τρεις προσπάθειες (στρεξίματα). Στη συνέχεια μετράται η απόσταση από την τρύπα ως το σημείο που έχει φτάσει το σκλεντζούρι με μέτρο τη σκλέντζα. Όσες σκλέντζες είναι η απόσταση με τόσες τσιμπούρες φορτώνεται η αντίπαλη ομάδα.

Αν κατά την προσπάθεια του παίχτη να στείλει με τις τρεις προσπάθειες το σκλεντζούρι όσο πιο μακριά μπορεί, κάποιος παίχτης από την αντίπαλη ομάδα καταφέρει και το πιάσει πριν πέσει στο έδαφος, το ρίχνει με δύναμη, προσπαθώντας να περάσει όσο μπορεί πιο πίσω από την τρύπα. Τότε ο κάτοχος της σκλέντζας συνεχίζει, με όσες προσπάθειες του έχουν απομείνει, να μεταφέρει το σκλεντζούρι από τη θέση που το έστειλε ο αντίπαλος προς το μέρος της αντίπαλης ομάδας. Αν δεν καταφέρει να το περάσει στο εμπρός μέρος της τρύπας, χάνει τη σειρά του και συνεχίζει ο επόμενος.

Επίσης τη σειρά του χάνει ο κάτοχος της σκλέντζας όταν κατά το «στρέξιμο» κάνει «βουκ»[1], δηλαδή αστοχήσει στην προσπάθεια να στείλει μακριά με το πρώτο χτύπημα το σκλεντζούρι.

Όταν όλοι οι παίχτες της ομάδας χάσουν τη σειρά τους, έρχεται η σειρά της άλλης να γίνει κάτοχος της σκλέντζας.

Νικήτρια είναι η ομάδα που θα φορτώσει την αντίπαλη με τον προσυμφωνημένο αριθμό από τσιμπούρες.

[1] βουκ: λέξη από τον ήχο που κάνει η σκλέντζα καθώς αστοχεί να χτυπήσει το σκλεντζούρι

14. Μακριά γομάρα (γαϊδούρα)

Οι μισοί συμμετέχοντες πρέπει να σκύψουν ο ένας μετά τον άλλο και οι υπόλοιποι παίρνουν φόρα και πηδάνε από πάνω τους για να φτάσουν όσο πιο μακριά μπορούν. Όποιος πέσει, χάνει!

15. Λωρίδα

16. Περνά—περνά η μέλισσα

Τα παιδιά χωρίζονται σε δυο ομάδες και, πιασμένα γερά από τα χέρια, στέκονται αντικριστά με μια απόσταση δεκαπέντε – είκοσι μέτρων ανάμεσά τους. Η πρώτη ομάδα φωνάζει:
–      Μέλισσα, μέλισσα! Η δεύτερη απαντά:
–      Μέλι γλυκύτατο!     Η πρώτη:
–      Σε ποιον παραγγείλατε; Η άλλη απαντά:
–      Στη Μαρία!
Τότε αυτή η παίκτρια τρέχει καταπάνω τους και πέφτει με δύναμη πάνω σε όποιο πιάσιμο χεριών της φαίνεται πιο αδύναμο. Αν καταφέρει να σπάσει το δεσμό των χεριών, παίρνει ένα παιδί από αυτήν την ομάδα και το φέρνει στη δική του. Αντίθετα, αν δεν μπορέσει να σπάσει την ένωση, μένει η ίδια με τους άλλους. Κερδίζει η ομάδα που θα τους πάρει όλους.

17. Κεραμιδάκια

Τα παιδιά χαράζουν ένα κύκλο και στο κέντρο στήνουν το ένα πάνω στο άλλο, πέντε κεραμιδάκια. Ύστερα σε απόσταση 5-6 μέτρων, χαράζουν μια γραμμή και χωρίζονται σε δύο ομάδες. Τα παιδιά της πρώτης ομάδας, ένα, ένα, πατώντας στη γραμμή, σημαδεύουν με ένα μικρό τοπάκι τα κεραμιδάκια για να τα γκρεμίσουν. Αν αποτύχουν, έρχεται η σειρά της δεύτερης ομάδας. Όταν κάποιο παιδί τα γκρεμίσει, η ομάδα του τα διασκορπίζει μέσα στον κύκλο για να δυσκολέψει την άλλη ομάδα που, για να κερδίσει, πρέπει να τα ξαναστήσει. Κι ενώ οι παίχτες της δεύτερης ομάδας αγωνίζονται να ξαναστήσουν τα κεραμιδάκια, τα παιδιά της πρώτης ομάδας τους χτυπούν με το τοπάκι για να τους «κάψουν», δηλαδή να τους βγάλουν έξω από το παιχνίδι. Τότε, συχνά, κάποια παιδιά στέκονται επίτηδες να χτυπηθούν για να παρασύρουν το τόπι μακριά και να δώσουν στους δικούς τους καιρό να τελειώσουν το στήσιμο.

18. Μήλα

Τα παιδιά χωρίζονται σε δύο ομάδες. Η μία ομάδα είναι “μέσα” και η άλλη “έξω”. Τα παιδιά που είναι έξω ρίχνουν την μπάλα. Αν η μπάλα ακουμπήσει κάποιο παιδί από μέσα, χάνει, «καίγεται» και βγαίνει από το παιχνίδι. Αντίθετα, το παιδί που θα καταφέρει να πιάσει το τόπι χωρίς να πέσει κάτω κερδίζει «ένα μήλο» που θα του επιτρέψει, αν κάποια στιγμή «καεί» να μη βγει, αλλά να παραμείνει στο παιχνίδι, ή, αν καεί κάποιος φίλος του να του το παραχωρήσει!
Όταν απομείνει ένα μόνο παιδί, οι παίχτες με το τόπι μπορούν να κάνουν μόνο δέκα προσπάθειες να το χτυπήσουν. Αν τους ξεφύγει, τα ξαναφυλάνε και το παιχνίδι αρχίζει από την αρχή.

19. Σκαμνάκι

20. Αμπάριζα

Τα παιδιά χωρίζονται σε δύο ομάδες κι η κάθε μία διαλέγει την «αμπάριζά» της, δηλαδή το σημείο (δένδρο, κολώνα) που θα υπερασπίζει. Οι δύο αμπάριζες πρέπει να απέχουν όσο το δυνατόν περισσότερο. Ένα παιδί από την ομάδα που παίζει πρώτη, ακουμπάει την αμπάριζα και φωνάζει:
–       Παίρνω αμπάριζα και βγαίνω
Και τρέχει κατά την αντίπαλη αμπάριζα με σκοπό να την ακουμπήσει (οπότε την κυριεύει). Αλλά, αμέσως, απαγγέλλοντας τα ίδια λόγια, ξεκινάει και από την αμυνόμενη ομάδα ένας παίκτης, με σκοπό, ή να προλάβει να κυριέψει αυτός πρώτος την αμπάριζα των άλλων, ή να ακουμπήσει τον πρώτο παίκτη (οπότε τον αιχμαλωτίζει). Τότε διαδοχικά, συμπαίχτες των πρώτων ξεκινούν, με τα ίδια λόγια, για να τους ενισχύσουν αλλά και για να νικήσουν τους φύλακες και να ελευθερώσουν τους δικούς τους (με άγγιγμα).
Νικάει η ομάδα που κυριεύει την αμπάριζα των άλλων.

21. Σχοινάκι

22. Βαρελάκια

Έστω ότι παιζουν 5 παίχτες. Οι 4 παίχτες σκύβουν στη σειρά αλλά ο ένας αραιά από τον άλλον. Ο 5ος πηδάει από πάνω τους βάζοντας τα χέρια του στην πλάτη του μπροστινού του, μετά ανοίγει τα πόδια του και περνάει από πάνω. Όταν πηδήξει πάνω από όλους τον έναν μετά τον άλλον, ο τελευταίος πηδάει πάνω απ' τους άλλους. Χάνει αυτός που θα χάσει την ισορροπία του.

23. Ο βασιλιάς

Τα παιδιά «τα βγάζουν» κι ένα τους γίνεται βασιλιάς. Ο βασιλιάς κάθεται κάπου, ενώ οι άλλοι απομακρύνονται για να διαλέξουν ποιο επάγγελμα θα παραστήσουν και με ποιες κινήσεις. Όταν καταλήξουν, επισκέπτονται το βασιλιά, κι ακολουθεί ο παρακάτω διάλογος ανάμεσα στα παιδιά που μιλάνε όλα μαζί εν χορώ στο βασιλιά.
–       Βασιλιά, βασιλιά, με τα δώδεκα σπαθιά, τι δουλειά;
–       Τεμπελιά!
–       Και τα ρέστα;
–       Παγωτά!
–       Είπε η γιαγιά να μας κάνεις μια δουλειά.
–       Τι δουλειά;
Τότε τα παιδιά, μιμούνται τις κινήσεις του επαγγέλματος που διαλέξανε. Π.χ. του θεριστή, της μοδίστρας, του μουσικού, κλπ. Αν ο βασιλιάς το καταλάβει, το φωνάζει και κυνηγάει να πιάσει ένα παιδί που γίνεται βασιλιάς. Αν ο βασιλιάς δεν το καταλάβει τι δουλειά παριστάνουν, ξανακάθεται και να παιδιά μιμούνται κάτι άλλο.

24. Το ρολόι

Τα παιδιά «τα βγάζουν» για να δουν ποιο θα γίνει Ῥολογάς». Τα άλλα παιδιά στήνονται το ένα πλάϊ στο άλλο, σε μια γραμμή απένταντί του σε αρκετή απόσταση, και ο διάλογος αρχίζει:
Παιδί: Τι ώρα είναι;
Ρολογάς: Μία ώρα εμπρός!
Παιδί: Τι ώρα είναι;
Ρολογάς: Τρεις ώρες μπρος!
Κάθε παιδί που ρωτάει, κάνει τόσα βήματα όσα του λέει ο Ρολογάς προς τα πίσω ή μπρος. Γιατί όταν ο Ρολογάς δει ότι τα παιδιά τον πλησιάζουν και απειλούν τη θέση του, τότε κάνει το ρολόϊ να πηγαίνει πίσω! (Ρολογάς: πέντε ώρες πίσω!). Αλλά προβλέποντας αυτήν την πονηριά του Ρολογά, τα παιδιά κάνουν τα βήματα προς τα εμπρός πολύ μεγάλα και τα προς τα πίσω μικρούτσικα!!!

25. Αγαλματάκια

Το παιδί που κάνει τη «μάνα», με το πρόσωπο στραμμένο στον τοίχο, απαγγέλει κάποια στιχάκια ή μετράει:
–      Ένα, δύο, τρία, έτοιμη η φωτογραφία!
Σ΄ αυτό το διάστημα, τα άλλα παιδιά παίρνουν διάφορες πόζες, είτε το καθένα μόνο του είτε σχηματίζοντας συμπλέγματα, ανάλογα με την έμπνευση!
Όταν η μάνα τελειώσει, χτυπάει με το χέρι τον τοίχο και στρέφεται απότομα προς τα παιδιά που οφείλουν να μείνουν εντελώς ακίνητα στις πόζες που έχουν πάρει : Αγάλματα.
Η μάνα διαλέγει το άγαλμα που της έκανε πιο μεγάλη εντύπωση κι αυτό γίνεται μάνα στον επόμενο γύρο.

25. Τσουβαλοδρομίες

Αγώνας δρόμου με τους παίκτες να βρίσκονται μέσα σε τσουβάλια (από την μέση και κάτω). Στόχος του παιχνιδιού ήταν να φτάσει κανείς πρώτος στο τέρμα , ουσιαστικά χοροπηδώντας.

27. Πετάει-Πετάει

Παίζουν δύο παίχτες. Ο ένας λέει κουνώντας τα δακτυλά του πάνω κάτω: πετάει πετάει και προσθέτει μετά από αυτό το όνομα ενός πράγματος. Αν αυτό το πράγμα πετάει τότε πρέπει να έχουν και οι δύο το δακτυλό τους πάνω. Αν αυτός που κούναγε απλώς το δακτυλό του το έχει κάτω τότε χάνει και λέει αυτός το πετάει πετάει.

28. Κλέφτες και αστυνόμoι

Είναι ένα πολύ συναρπαστικό παραδοσιακό παιχνίδι. Παίζεται με πολλούς παίχτες σε ένα πλάτωμα. Τα παιδιά χωρίζονται σε δύο ομάδες. Η μία, η μικρότερη, είναι οι αστυνόμοι. Τα υπόλοιπα παιδιά αποτελούν τους κλέφτες. Το παιχνίδι εξελίσσεται σαν ένα κοινό κυνηγητό ανάμεσα στις δύο ομάδες. οι κλέφτες, όταν θέλουν να ξεκουραστούν, πάνε σ' ένα συγκεκριμένο σημείο το οποίο ονομάζεται σπίτι ή λημέρι. Εκεί οι αστυνόμοι δεν μπορούν να τους πιάσουν. 'Οταν όμως ο αστυνόμος πιάσει τον κλέφτη τον οδηγεί στη φυλακή, η οποία βρίσκεται συνήθως όσο πιο μακριά γίνεται από το σπίτι. 'Ενας φυλακισμένος παίχτης ελευθερώνεται όταν ένας σύντροφός του του ακουμπήσει το χέρι και φωνάξει "ξελέ". Σε περίπτωση που οι φυλακισμένοι κλέφτες είναι πολλοί, κάνουν το εξής κόλπο: πιάνουν τα χέρια τους στη σειρά και απλώνονται όσο πιο έξω μπορούν (ένας βρίσκεται "μέσα" στη φυλακή και οι άλλοι, κρατώντας χέρι χέρι, προχωρούν προς το σπίτι). Ο ελεύθερος παίχτης, αγγίζοντας το χέρι ενός φυλακισμένου, ελευθερώνει όλους όσους συμμετέχουν στην αλυσίδα. Φυσικά, απαγορεύεται αυστηρά στους αστυνομικούς να φρουρούν τους φυλακισμένους παίχτες, κανόνας που όποιος παραβεί αποβάλλεται αυτομάτως από το παιχνίδι. Το παιχνίδι τελειώνει όταν όλοι οι κλέφτες φυλακιστούν, και πολλές φορές αυτό δε συμβαίνει ποτέ!

29. Κολοκυθιά

Το κάθε παιδί παίρνει ένα νούμερο. Μετά το παιδί που έχει το νούμερο (ένα), αρχίζει λέγοντας :

" Στου παππού το περιβόλι, που το αγαπούμε όλοι, είναι μια κολοκυθιά, πλάι-πλάι στη ροδιά. Κάνει πέντε κολοκύθια στρογγυλά, μα την αλήθεια θα τα δώσει ο παππούς μποναμά της αλεπούς. Δυο θα δέσει στην ουρά της κι όλα τα άλλα στα παιδιά της". 'Επειτα ρωτάει : " Ποιος θα πάει στην αλεπού ; " " Ποιός θα της πάει τα κολοκύθια ; " Αργότερα το ίδιο παιδί λέει " να πάει το ..." και το παιδί που έχει αυτό το νούμερο λέει " γιατί να πάει το ...; Να πάει το ..." κ.λ.π. 'Οποιο παιδί απαντήσει χωρίς να είναι το νούμερό του, χάνει και παίρνει παρατσούκλι ή κάνει κάτι που του έχει ορίσει η παρέα.

30. Πεντόβολα

Mαζεύουμε πέντε πέτρες (κατά προτίμηση στρογγυλές λείες και άσπρες ) και ξεκινάμε το παιχνίδι: παίρνουμε μία από τις πέντε και την πετάμε στον αέρα προσπαθώντας με γρήγορη κίνηση να πιάσουμε άλλη μία (όσο η άλλη είναι στον αέρα ) από κάτω και να μείνουμε με δύο πέτρες στο ένα χέρι στο πρώτο στάδιο. Αν καταφέρουμε αυτό συνεχίζουμε πετώντας μία πέτρα στον αέρα προσπαθώντας να πιάσουμε άλλες δύο από κάτω και εν τέλει να έχουμε τρεις στο χέρι. Αν καταφέρουμε και αυτό επαναλαμβάνουμε την ίδια κίνηση προσπαθώντας να πιάσουμε τρεις και στη συνέχεια και τις τέσσερις πέτρες μαζί με αυτή που πετάμε στον αέρα. Αν δεν καταφέρουμε να το κάνουμε αυτό συνεχίζει ο επόμενος παίχτης. Στο επόμενο στάδιο του παιχνιδιού εργαζόμαστε ως εξής:σχηματίζουμε μία γέφυρα με το αριστερό μας χέρι ώστε ο αντίχειρας να βρίσκεται απέναντι των άλλων δακτύλων και συνεχίζουμε να πετάμε μία πέτρα στον αέρα προσπαθώντας (με το δεξί πάντα) να περάσουμε κάτω από τη γέφυρα μία πέτρα από τις υπόλοιπες. Αυτό συνεχίζεται μέχρι να περάσουμε και τις τέσσερις πέτρες κάτω από τη γέφυρα και να μείνουμε με τη μια{αυτή που πετάμε στον αέρα}στο χέρι. Νικητής είναι αυτός που θα τελειώσει τα παραπάνω πρώτος!

31. Μπιζ

Βίαιο παιχνίδι αλλά πολύ διασκεδαστικό! Κάποιος κλείνει τα μάτια του και ένας από τους υπόλοιπους τον χτυπάει. Όταν γυρνάει, όλοι φώναζαν “μπιζ” και σηκώνουν το ένα χέρι. Η “μάνα” τότε ανοίγει τα μάτια και πρέπει να μαντέψει ποιος τον χτύπησε.

32. Η μικρή Ελένη

''Η μικρή Ελένη κάθεται και κλαίει γιατί δεν την παίζουν οι φιλενάδες της. Σήκω επάνω, κλείσε τα ματάκια σου και πιάσε όποιον θέλεις'' . Και αυτό ακριβώς έπρεπε να κάνει!

Σάββατο 10 Οκτωβρίου 2009

Κλέαρχος Αθανασίου

Ψάχνοντας, βρήκαμε χειρόγραφο του συγχωριανού μας Κλέαρχου Αθανασίου, συνταξιούχου δασκάλου, δημοσιευμένο στην ιστοσελίδα https://pergamos.lib.uoa.gr/uoa/dl/frontend/browse.html?p.id=24506#contents και με μεγάλη χαρά το αναδημοσιεύουμε.

Δευτέρα 5 Οκτωβρίου 2009

Βουλευτικές εκλογές 4ης Οκτωβρίου 2009

Σε ήρεμο κλίμα διεξήχθησαν οι βουλευτικές εκλογές της 4ης Οκτωβρίου 2009 στο χωριό μας.Επί 459 εγγεγραμμένων, και στα δύο εκλογικά τμήματα (Γαλατάς - Ζερβο) ψήφισαν 301 (έγκυρα 296, άκυρα 4, λευκά 1)και έλαβαν:
Ν.Δ. 124
ΠΑ.ΣΟ.Κ. 142
Κ.Κ.Ε. 8
ΣΥ.ΡΙ.ΖΑ. 7
ΟΙΚΟΛΟΓΟΙ ΠΡΑΣΙΝΟΙ 4
Λ.Α.Ο.Σ. 8
ΑΝΤ.ΑΡ.ΣΥ.Α. 2
Ε.Ε.Κ. 1

Παρασκευή 18 Σεπτεμβρίου 2009

Πρόθεσή μου στη στήλη αυτή είναι να συγκεντρώσω όσο το δυνατό περισσότερο φωτογραφικό υλικό συγχωριανών μας που έφυγαν απ' τη ζωή, το οποίο θα συνοδεύεται από λίγα βιογραφικά στοιχεία τους. Η ιδέα απ΄τα παλιά γεννημένη, κατατέθηκε πολύ αργότερα στον Πολιτιστικό Σύλλογο, ως πρόεδρος του Δ.Σ., και σήμερα έχει γίνει μια αρχή με τη μόνιμη έκθεση φωτογραφίας που υπάρχει στο χωριό (παλιό Δημοτικό Σχολείο). Θέλω να πιστεύω ότι με τη βοήθεια και τη συνδρομή των συγχωριανών θα συνεχιστεί αυτή η προσπάθεια, που έχει αδρανήσει, ώστε να συγκεντρωθεί όσο περισσότερο φωτογραφικό υλικό γίνεται και να αξιοποιηθεί κατάλληλα. Προσωπικά, πιστεύω ότι και με το ιστολόγιό μου θα προσφέρω κάθε δυνατή βοήθεια. Ευελπιστώ στη βοήθεια όλων σας, στέλνοντας με email ή ταχυδρομείο παλιές φωτογραφίες τόσο σ' εμένα όσο και στα μέλη του Δ.Σ. του Πολιτιστικού Συλλόγου, έτσι ώστε, μελλοντικά, να πραγματοποιηθεί και η έκδοση λευκώματος.

ΣΗΜΕΙΩΣΗ 1: Αν κάποιος δεν επιθυμεί την ανάρτηση φωτογραφίας συγγενικού του προσώπου στο παρόν blog, παρακαλώ να ενημερώσει, για το άμεσο κατέβασμά της.
ΣΗΜΕΙΩΣΗ 2: Όσοι από τους συγγενείς ή άλλους συγχωριανούς επιθυμούν, μπορούν να στέλνουν στο mail ένα σύντομο βιογραφικό για τους δικούς τους που έχουν φύγει από τη ζωή, το οποίο θα αναρτηθεί στο εικονιζόμενο πρόσωπο. Ακόμη, η αποστολή κι άλλων φωτογραφιών θα εμπλούτιζε τη σελίδα.

Παναιώτ(ης) (Οι)κονόμο(υ)ς

Ο Παναγιώτης Οικονόμου ήταν παντρεμένος με την Ευγενία Μπέκα από τα Γκιόνελα (Ρεματιά). Απόκτησαν δύο αγόρια, το Δημήτρη και το Γρηγόρη, και ένα κορίτσι, τη Βασιλική. Ο Δημήτρης ήταν χωροφύλακας και σκοτώθηκε το 1922, κάπου κοντά στη Σμύρνη, κατά τη Μικρασιατική καταστροφή. Ο Γρηγόρης, μικρόσωμος και αδύνατος, πηγαίνοντας με το Γάκη Μελιανίτη και άλλους συγχωριανούς στο πανηγύρι της Φιλιππιάδας, το Μιχούστι, τους έπιασε βροχή και όπως έμεινε βρεγμένος για αρκετές ώρες, αρρώστησε,λέγεται, από πνευμονία και πέθανε.

Γιωργο-Μότσιος (Γιώργος Ευθ. Μότσιος)

Ο Γιωργο-Μότσιος ήταν γαμπρός του Παναγιώτ-Κονόμου (παντρεύτηκε τη Βασιλική Οικονόμου) και καταγόταν από την Ποδογόρα. Αρχικά είχε τσαρουχάδικο στην Ποδογόρα. Εκεί γεννήθηκαν τα τρία πρώτα παιδιά τους, ο Πολύτιμος (1926), ύστερα ο Μήτσιος (1929) και η Αλεξάνδρα (1932). Μετά το θάνατο των αδερφών της Βασίλως, πήγαν στο Μπουλμέτι, όπου εγκαταστάθηκαν μόνιμα, καθώς, όπως λέγεται, την ειδοποίησε ο Βασίλης Ζιάκας ότι η μάνα της, η Ευγενία, είχε αρχίσει να διαμοιράζει την περιουσία τους σε άλλους κοντινούς συγγενείς της. Εκεί γεννήθηκαν και τα υπόλοιπα τέσσερα παιδιά τους, η Ευγενία, ο Γρηγόρης (1934), ο Παναγιώτης (1941) και η Τασούλα (1945). Η γυναίκα του, η Βασίλω, πέθανε στις 27-4-1947 κι αυτός στις 26-6-1956.

Μήτσιο-Μότσιος (Δημήτριος Γεωργ. Μότσιος)

Έφυγε απ΄τη ζωή στις 4-12-2008 σε ηλικία 79 ετών.

Πολύτιμος Γ. Μότσιος

Το μεγαλύτερο παιδί του Γιώργο-Μότσιου. Γενήθηκε στο Ριζοβούνι, στους εκλογικούς καταλόγους του οποίου ήταν εγγεγραμμένος έως το τέλος της ζωή του. Όπως και οι άλλοι της γενιάς του, μεγαλωμένοι ανάμεσα σε δυο μεγάλους πολέμους, βιώνοντας τη φτώχια και τα αποτελέσματα της κατοχής, αν και ήταν άριστος μαθητής, επέλεξε τη σύντομη επαγγελματική αποκατάσταση στο επάγγελμα του δασκάλου, έχοντας πλείστες υποχρεώσεις, ως "αρχηγός" της οικογένειας, μετά, φυσικά, και τον πρόωρο χαμό των γονιών του. Υπηρέτησε σε σχολεία της Ηπείρου (Πρέβεζα και Άρτα). Με νοσταλγία μιλούσε για τα πρώτα δέκα χρόνια της σταδιοδρομίας του στο Ανώι. Υπηρέτησε ως επιθεωρητής δημοτικής εκπαίδευσης στα Γιάννενα και στην Άρτα. Ήταν παντρεμένος με την Αρτινή δασκάλα Άννα Σέρρη

Απεβίωσε στις 10-11-1990 σε ηλικία 64 ετών.

Γρηγόρης Γ. Μότσιος

Απεβίωσε στις 12-8-2003 σε ηλικία 69 ετών.

Παναγιώτης Γ. Μότσιος

Απεβίωσε στις 1-12-2002 σε ηλικία 61 ετών.

Βαγγελη-Μήτσιος (Ευάγγελος Δημ. Αναγνώστου)

Σάββας Αναγνώστου
Aπεβίωσε στις 23-9-2003 σε ηλικία 73 ετών.

Αναστασία Ζήκου (Στέργαινα) - Αριστείδης Ζήκος (Στέργιος)

Η Στέργαινα απεβίωσε στις 10-7-1985 σε ηλικία 93 ετών και ο Στέργιος στις 24-5-1962 σε ηλικία 72 ετών.

Κωτσιο-Μιλτιάδης (Δραγάτης)- (Κων/νος Μιλτ. Οικονόμου)

Έφυγε απ΄τη ζωή σε ηλικία 60 ετών στις 21-10-1983.

Χριστόφορος Κων. Οικονόμου, στρατιωτικός. Έφυγε απ' τη ζωή στις 21-8-2015, σε ηλικία 62 ετών.

Μπαρμπα-Παύλος (Γιαννάκης)

Έφυγε απ΄τη ζωή σε ηλικία 83 ετών στις 27-4-1991.

Γιαννάκη Βάια Έφυγε απ΄τη ζωή σε ηλικία 87 ετών στις 21-1-2006.

Αριστοτέλης Κώτσης

Δημητρακη-Χαράλαμπος (Δημήτριος Χαρ. Ζήκος) Έφυγε απ΄τη ζωή σε ηλικία 63 ετών στις 14-2-1994.

Γιώργος Χαρ. Ζήκος (Γιωργο-Ζήκος)
Ήταν δάσκαλος και έφυγε απ΄τη ζωή το 2006 σε ηλικία 91 ετών.

Παντελής Ζήκος

Προσθήκη λεζάντας Κιτσιο-Γιαννάκης (Μπαρμπα-Κίτσιος)- Χρήστος Κων. Ζήκος

Έφυγε απ΄τη ζωή σε ηλικία 87 ετών στις 28-7-1990.

Θεια-Κίτσιαινα (Παρασκευή) Έφυγε απ΄τη ζωή σε ηλικία 84 ετών στις 11-3-2001.

Χρηστο-Κολιός

Βασιλη-Ζιάκας

Απεβίωσε στις 15-8-1982 σε ηλικία 82 ετών.

Προσθήκη λεζάντας

Χρηστο-Ζιάκας

Απεβίωσε στις 17-1-2008 σε ηλικία 73 ετών.

Κωτσιούλας (Κων/νος Σπ. Χρήστου)

Απεβίωσε στις 22-4-1998 σε ηλικία 65 ετών.

Βγένω Απεβίωσε στις 28-10-2000 σε ηλικία 71 ετών.

Θωμα-Βασίλης (Βασιλείου)

Απεβίωσε στις 18-11-1996 σε ηλικία 65 ετών.

20-3-2016

Γιώργαινα (Ανδρομάχη Κίτσιου) - Γιωργο-Φώτος (Κίτσιος Γεώργιος) Η Γιώργαινα απεβίωσε στις 19-10-2000 σε ηλικία 92 ετών και ο Γιωργο_Φώτος στις 3-3-1975 σε ηλικία 73 ετών.